Dziecko nie ma energii, mało je, często jest chore? Może brakuje mu żelaza? Co powinno się znaleźć w jadłospisie, by ten cenny składnik nie tylko trafiał do brzuszka dziecka, ale i dobrze się wchłaniał?
Ta żywność pomoże wrócić do zdrowia.
Jeżeli podajesz dziecku obiad na bazie warzyw gotowanych czy duszonych, dodatkowo podaj mu sok z czarnej porzeczki i sałatkę owocową.
Anemia zwana również niedokrwistością, często jest spowodowana niedoborem żelaza w organizmie. Pierwiastek ten jest składnikiem hemoglobiny - barwnika czerwonych ciałek krwi, które transportują tlen w organizmie. Żelazo jest niezbędne również do prawidłowego rozwoju układu nerwowego dziecka - jego długotrwały niedobór może nawet spowolnić rozwój intelektualny. U niemowląt anemia objawia się najczęściej pomiędzy 3. a 6. miesiącem życia.
Występuje wtedy tzw. anemia fizjologiczna. Jej przyczyną jest wyczerpanie się zapasów żelaza zgromadzonych przez dziecko w czasie życia płodowego. Mleko mamy zawiera bowiem bardzo małe ilości tego pierwiastka, a z mieszanki modyfikowanej słabo się on wchłania. U starszych dzieci przyczyną niedoborów żelaza zwykle jest nieodpowiednia dieta.
Co powinno się znaleźć w jadłospisie, by ten cenny składnik nie tylko trafiał do brzuszka dziecka, ale i dobrze się wchłaniał?
Po pierwsze: mięso, ryby i jaja
To najlepsze źródła żelaza. W tych produktach występuje ono w formie hemowej, łatwo przyswajalnej przez organizm. Szczególnie wysoką zawartość żelaza mają podroby, np. wątróbka oraz dziczyzna. Jednak tego typu produkty są polecane dzieciom najwcześniej po 1. roku życia i nie częściej niż raz w tygodniu. Na co dzień maluchy powinny czerpać żelazo z indyka, kurczaka, królika, wołowiny, cielęciny, a także z żółtka jaj. Odradzam podawanie dzieciom wieprzowiny.
Moja rada:
Warto serwować maluchom dania domowe, zupki z dodatkiem żółtka i cielęciny, wołowiny (która ma wyższą zawartość żelaza niż mięso kurczaka czy indyka). Starsze dzieci mogą jadać mięso codziennie (na obiad lub na śniadanie), w tym ryby - najlepiej 2 dni w tygodniu. W menu malucha (o ile nie ma alergii) powinny się również znaleźć 3-4 jajka tygodniowo – oczywiście od szczęśliwych kur :-) Wskazane jest podsypywanie im co jakiś czas siemienia lnianego, wówczas jajka będą bogate w pożądane kwasy tłuszczowe omega-3. Polecam wędliny dobrej jakości – np. własnej domowej produkcji. Zdecydowanie odradzam podawanie dzieciom wędlin niskiej jakości, nastrzykiwanych, mokrych, parówek, w których często trudno doszukać się mięsa!
Po drugie: warzywa i owoce
Z produktów roślinnych najwięcej żelaza zawierają zielone warzywa, jak: szpinak, kapusta, sałata, brokuły. Jednocześnie są one źródłem kwasu foliowego, którego niedobory również stanowią jedną z przyczyn anemii. Bogate w żelazo są także buraczki, papryka, fasola, szczypiorek, pietruszka. Niestety z warzyw żelazo wchłania się znacznie słabiej niż z mięsa, choć i na to jest sposób.
Przyswajanie pierwiastka znacznie poprawia witamina C, której najlepszym źródłem są świeże, nieprzetworzone, najlepiej z własnego ogródka lub od znajomego rolnika warzywa i owoce. Witaminę C znajdziemy m.in. w białej kapuście (także kiszonej), papryce, pomidorach, cebuli, szczypiorku, sałacie. Ale maluchowi najbardziej będą smakowały jej słodkie źródła jak: jabłka, porzeczki, maliny, kiwi, truskawki czy cytrusy.
Moja rada:
Aby organizm dziecka mógł wykorzystać żelazo, które otrzyma w posiłkach, właściwie komponuj menu. Jeśli zdecydujesz się zaserwować malcowi obiad na bazie warzyw, dodatkowo podaj mu sok z czarnej porzeczki lub pomarańczowy i owocową sałatkę. Bez witaminy C żelazo się nie wchłonie! Wchłanianie, żelaza z warzyw zwiększa także białko zwierzęce. Dlatego warto, aby na talerzu obok nich zawsze było mięso albo ryba.
Po trzecie: produkty zbożowe
Żelazo znajdziesz także w kaszach, muesli, płatkach i pieczywie (zwłaszcza razowym, żytnim, orkiszowym, graham). Dlatego tych produktów nie powinno zabraknąć w codziennej diecie dzieci po 1. roku życia.
Moja rada:
Kilka razy w tygodniu zamiast zwykłego makaronu czy białego chleba serwuj maluchowi produkty razowe lub pełnoziarniste. Jak najczęściej podawaj też dziecku (np. zamiast ziemniaków) bogate w żelazo kasze: gryczaną, jaglaną, perłową.
Obowiązkowe - dania kwaśne!
Warto je serwować, bo zaostrzają apetyt, który u małych anemików najczęściej jest bardzo słaby. A jak wiadomo, nawet najlepiej skomponowany posiłek nie dostarczy brzdącowi żelaza, jeśli ten go nie zje.
Moja rada:
Dlatego w menu malca nie może zabraknąć zup takich jak kapuśniak z kiszonej kapusty (nie kwaszonej!), pomidorowa czy ogórkowa. Na apetyt świetnie działają także świeże owoce. Spróbuj więc podawać maluchowi małą porcję pół godziny przed posiłkiem.
W czym znajdziemy żelazo
Dziecko powinno dostawać codziennie w pożywieniu 5-10 mg żelaza.
Sprawdź, ile żelaza zawiera 100 g produktów:
● POLĘDWICA WOŁOWA - 3,1 mg
● SCHAB - 1 mg
● CIELĘCINA - 2,9 mg
● WĄTRÓBKA WIEPRZ. - 18,7 mg
● PIERŚ Z KURCZAKA - 0,4 mg
● FILET Z ŁOSOSIA - 1 mg
● SZYNKA -1 mg
● ŻÓŁTKO JAJA - 7,2 mg
● SZPINAK - 2,8 mg
● BROKUŁY - 0,9 mg
● NATKA PIETRUSZKI - 5 mg
● POMIDORY, PAPRYKA - 0,5 mg
● BURACZKI - 1,7 mg
● BUŁKI GRAHAMKI - 2,3 mg
● KASZA JAGLANA - 4,8 mg
● KASZA GRYCZANA - 2,8 mg
● ORZECHY NERKOWCA - 6,2 mg
● SUSZONE MORELE - 3,6 mg
- SUSZONE FIGI - 3 mg
● MALINY, PORZECZKI - 0,8 mg
● CZEKOLADA GORZKA - 2,1 mg
Czy wiesz, że:
SPIRULINA zawiera 2300% więcej żelaza niż szpinak?
Jeśli znasz grupę krwi dziecka – zastosuj optymalną dietę zgodną z grupą krwi.
Zastosuj:
naturalne uzupełnienie żelaza i innych mikroelementów oraz witamin:
LION KIDS MULTIWITAMINA + WITAMINA D
SPIRULINA CHLORELLA ALGI green foods>>
Ponadto:
AC Zymes - poprawi wchłanianie żelaza i nie tylko
Lion Kids C - bez witaminy C żelazo się nie wchłonie
Bee Power – niezastąpione mleczko pszczele, odżywcze, poprawia apetyt niejadków
Czy wiesz, że:
Dzieci karmione w niemowlęctwie domowymi posiłkami,
znacznie chętniej w późniejszym wieku jedzą warzywa i owoce.
Opracowala: Renata Kłosowicz
Badania krwi i analiza wyników>>
Bibliografia:
A. Szczeklik, Choroby wewnętrzne, t. II. Kraków: Medycyna Praktyczna, 2005
dr inż. A. Stolarczyk, M. Różańska, Żelazna dieta na anemię.